Onlangs bleek dat een tankervloot jarenlang door een Nederlands advocatenkantoor werd geholpen om sancties die de Verenigde Staten had opgelegd aan Iran te omzeilen. Daardoor kon in het geheim voor miljarden euro’s aan olie worden vervoerd.
Iraanse schaduwvloot
Een advocatenkantoor, dat in Capelle aan den IJssel gevestigd is, zette een in Suriname gevestigde dochteronderneming op. Tussenpersonen werden als directeur ingezet en kregen daarvoor betaald. Op die manier kon verhuld worden wie de echte belanghebbende was. Vervolgens werden zes bedrijven opgericht die olietankers beheerden.
In oktober 2024 zette de Amerikaanse autoriteiten drie bedrijven op de sanctielijst die onder de Surinaamse dochteronderneming van ILFT vallen. De reden was dat de Amerikanen vermoedden dat de bedrijven betrokken zouden zijn bij onder de sancties vallende handel in Iraanse olie. Met de opbrengst zouden bovendien organisaties als Hamas en Hezbollah gefinancierd worden. Masoud T., eigenaar van ILFT, zegt dat hij slechts een dienstverlener is die “oplossingen” biedt voor klanten die “op internationaal niveau tegen een juridische kwestie” aanlopen.
Onder de leidinggevenden van de bedrijven die de olietankers managen, stond op papier ook een 26-jarige secretaresse en vriend van een advocaat van het kantoor. In totaal beschikt Iran over honderden van deze ‘spookschepen’. Tijdschrift The Economist schreef dat de oliehandel via deze schepen vorig jaar alleen al goed was voor minimaal 50 miljard dollar.
Rol advocatenkantoor
Volgens Claire Jungman, hoofd Iran Tanker Tracking Program bij belangenorganisatie United Against Nuclear Iran, behoren de schepen die via ILFT geregeld zijn voor de Iraanse spookvloot tot “de meest notoire” clandestiene vervoerders van Iraanse olie. Die bewering doet zij naar onderzoek aan de satelliet- en transponderdata. Naar schatting vervoerden de schepen van ILFT gezamenlijk 160 miljoen vaten olie uit Iran sinds het van kracht worden van de Amerikaanse sancties. Daarmee zou – naar de huidige marktprijs – voor meer dan 10 miljard dollar aan olie zijn verscheept.
Rookgordijnen
Ook kennen de olietankers andere trucjes: zo hebben ze een zender die doet lijken alsof het schip op een geheel andere locatie is dan waar het werkelijk vaart. Op die manier kon het schip Tifani naar schatting 28 miljoen vaten Iraanse olie vervoeren in 2020. Ook slaan deze schepen op volle zee olie over naar andere tankers.
In 2018 kondigde de Verenigde Staten vergaande sancties af tegen Iran. Amerikanen mogen sinds dat moment niet meer handelen in Iraanse olie. De Verenigde Staten proberen hun eigen regels daarnaast wereldwijd af te dwingen: bedrijven die niet in Amerika gevestigd zijn maar wel handelen in Iraanse olie, of zaken doen met andere bedrijven die handelen in Iraanse olie, moeten rekening houden met maatregelen. Als zij belangen hebben in de Verenigde Staten, kunnen die doelwit worden van strafrechtelijk optreden.
Suriname
In Suriname gelden géén sancties op Iraanse olie. Daar zijn hand- en spandiensten bij de handel dan ook niet verboden – net als in de Europese Unie overigens. ILFT zegt dan ook dat zij zich gewoon aan de wet houdt. Er wordt ten strengste ontkend dat men bijdraagt aan de financiering van terrorisme: “Ik zie geen bezwaar in samenwerken met Iran. Wie zijn belastinggeld naar Israël ziet stromen kan ook niet verantwoordelijk worden gehouden voor eventuele terreurdaden die dat land pleegt”, aldus Masoud T.
Er is overigens wel een voor de hand liggende reden om voor Suriname te kiezen: dat land heeft, anders dan Nederland, géén verplichting om de uiteindelijke belanghebbenden in een register op te nemen. Het gebeurt vaker dat eigenaren van schepen hun vaartuig laten registreren in landen waar de registratieplicht niet zo verstrekkend is als in de Europese Unie.
Masoud T. wil niet prijsgeven wie de eigenaar van de schepen is. Op zijn website staat wel het logo van een Iraanse oliemaatschappij onder de kop ‘Belangrijke cliënten’. Hij ontkent dat deze partij eigenaar is van de tankervloot, en gaat verder niet in op vragen omdat hij een geheimhoudingsplicht heeft. Verder zegt hij nog: “De VS weet dat ik als juridische dienstverlener gewoon juridische diensten verleen en niet het Iraanse regime steun”.
Sancties
Onder de Biden-regering hebben de Verenigde Staten zich nog enigszins terughoudend opgesteld waar het de sancties betreft. Zo zijn er maar 3 schepen van de in Suriname opgerichte dochteronderneming op de sanctielijst gezet, dat hadden ook meer kunnen zijn. Waarschijnlijk is de gedachte daarachter dat men Iran wilde bewegen naar de onderhandelingstafel. Het valt nog te bezien of de huidige Amerikaanse regering Trump net zo met deze kwestie zal omgaan…
Meer weten?
Heeft u vragen over de sancties al dan niet op Iran? Of heeft u een andere vraag over internationale handel? Neem dan gerust op met advocaat John Wolfs, die ruime ervaring heeft in dit vakgebied.
Comments