FENEX staat voor Federatie van Nederlandse Expediteurs en is een belangrijke branchevereniging in Nederland die de belangen behartigt van expediteurs. In de praktijk verwijst men daarom veelal naar de “FENEX-condities”. Hoewel vele zullen begrijpen wat je bedoelt, is dit inmiddels formeel niet meer juist. De juiste benaming is de ‘Nederlandse Expeditievoorwaarden 2018’. De FENEX heeft namelijk meer soorten algemene voorwaarden ontwikkeld dan de Nederlandse Expeditievoorwaarden. Opgepast dus!
De Nederlandse Expeditievoorwaarden zijn één van de veel gebruikte gestandaardiseerde sets aan algemene voorwaarden die worden gebruikt in contracten tussen expediteurs (in ruime zin) en hun opdrachtgevers. Deze voorwaarden zijn opgesteld door de Federatie van Nederlandse Expediteurs en zijn bedoeld om de rechten en plichten van beide partijen te regelen in het geval van (internationale) logistieke dienstverlener en transport.
De FENEX-condities omvatten een breed scala aan onderwerpen, waaronder aansprakelijkheid, betalingsvoorwaarden, verzekering, geschillenbeslechting en meer. Deze voorwaarden zijn bedoeld om duidelijkheid te verschaffen en conflicten te voorkomen door de verplichtingen van zowel de expediteur als de klant vast te leggen.
Toepassing in de praktijk
De FENEX-condities kunnen worden gebruikt wanneer een expediteur, ook wel bekend als een logistieke dienstverlener, en zijn klant, meestal een verlader of een importeur/exporteur, een overeenkomst aangaan voor logistieke dienstverlening. Hoewel de Nederlandse Expeditievoorwaarden met name bedoeld zijn voor expeditie in enge zin en douanewerkzaamheden, kunnen de voorwaarden ook andere aspecten van de logistieke dienstverlening omvatten zoals opslag. De FENEX-condities worden vaak opgenomen in het contract tussen de expediteur en zijn klant. Het komt ook vaak voor dat in algemene voorwaarden de FENEX-condities toepasselijk worden verklaard.
De Nederlandse Expeditievoorwaarden zijn niet automatisch van toepassing op een overeenkomst, aangezien er geen vast beding voor is. Er moet actief gehandeld worden om ervoor te zorgen dat deze voorwaarden van toepassing zijn op elke overeenkomst met de opdrachtgever. Dit houdt in dat de Nederlandse Expeditievoorwaarden voorafgaand aan of tijdens het sluiten van de overeenkomst expliciet van toepassing moeten worden verklaard en aan de opdrachtgever moeten worden verstrekt. Het is echter belangrijk op te merken dat bedrijven die de Nederlandse Expeditievoorwaarden willen gebruiken zonder lid te zijn van FENEX, niet de naam FENEX of het FENEX-logo mogen gebruiken. Dit zou namelijk inbreuk maken op het merkenrecht van FENEX en onterecht de indruk wekken dat deze bedrijven lid zijn van FENEX en dat het FENEX-garantiefonds van toepassing is.
Het is belangrijk op te merken dat de FENEX-condities optioneel zijn en dat de partijen vrij zijn om alternatieve voorwaarden te gebruiken als ze dat wensen. Als de partijen echter besluiten om de FENEX-condities te gebruiken, moeten ze ervoor zorgen dat ze begrijpen wat deze voorwaarden inhouden en dat ze akkoord gaan met de bepalingen voordat ze een contract ondertekenen. Immers kwalificeren FENEX-condities als (aanvulling op) algemene voorwaarden, bij aanvaarding maakt het dan niet uit of iemand bekend is met de inhoud van deze voorwaarden wegens hun algemene karakter. Daar schreven we eerder al een blog over. Het is dan ook raadzaam om juridisch advies in te winnen om ervoor te zorgen dat belangen adequaat worden beschermd en dat u zich bewust bent van de wettelijke gevolgen van de FENEX-condities in hun specifieke situatie, om zo te voorkomen dat u gebonden bent aan de FENEX-condities zonder de inhoud te kennen.
Expediteur of vervoerder?
Een expediteur die de Nederlandse Expeditievoorwaarden hanteert, moet zich ervan bewust zijn dat alleen het gebruik van deze voorwaarden niet voldoende is om als expediteur te worden beschouwd. Het onderscheid tussen vervoer en expeditie is niet absoluut. Terwijl een vervoerder goederen van punt A naar punt B transporteert, regelt een expediteur het transport van punt A naar punt B. Volgens artikel 8:60 van het Burgerlijk Wetboek wordt de expediteur beschouwd als een "doen vervoerder". Echter, er zijn ook vervoerders die een charter inschakelen en dus ook het vervoer van punt A naar punt B verzorgen. Zijn deze vervoerders dan expediteurs of vervoerders? Voor de opdrachtgever is dit onderscheid belangrijk. Eerder schreven wel al een blog over het verschil tussen een vervoerder en een expediteur.
Indien er twijfel bestaat, dient de expediteur aan te tonen dat hij daadwerkelijk als expediteur fungeert. Mocht hij hier niet in slagen, dan wordt hij beschouwd als vervoerder. Of de Nederlandse Expeditievoorwaarden in dat geval nog van kracht zijn, hangt af van de interpretatie van de overeenkomst. De Rechtbank Rotterdam heeft besloten dat wanneer de Nederlandse Expeditievoorwaarden worden gebruikt in het kader van vervoer (door een vervoerder), de opdrachtgever niet automatisch geacht wordt hiervan op de hoogte te zijn en stilzwijgend akkoord te gaan met hun toepassing op de vervoerovereenkomst. Dit komt doordat de term "Nederlandse Expeditievoorwaarden" in eerste instantie doet denken aan voorwaarden die worden gebruikt bij expeditiewerkzaamheden.
In essentie moet de gebruiker van de Nederlandse Expeditievoorwaarden uitermate duidelijk communiceren met de opdrachtgever, zowel over zijn rol (als expediteur) als over de toepasselijkheid van deze voorwaarden op de uit te voeren werkzaamheden. Er mag geen ruimte zijn voor verwarring of discussie.
Waarom zijn de FENEX-condities belangrijk?
De FENEX-condities zijn belangrijk om verschillende redenen:
· Standaardisatie: Het gebruik van gestandaardiseerde voorwaarden maakt het gemakkelijker voor expediteurs en hun klanten om contracten op te stellen en te begrijpen. Dit helpt misverstanden en geschillen te voorkomen.
· Bescherming: De FENEX-condities bieden een zekere mate van bescherming voor zowel de expediteur als de klant. Ze geven richtlijnen ten aanzien van de aansprakelijkheid van de expediteur in geval van schade of verlies van goederen.
· Wettelijk kader: De FENEX-condities voldoen aan de Nederlandse en internationale wetgeving met betrekking tot expeditie en logistiek. Dit zorgt voor juridische zekerheid bij internationale handelstransacties.
· Duidelijkheid: De voorwaarden leggen de verplichtingen van beide partijen gedetailleerd vast, waardoor er weinig ruimte is voor interpretatieverschillen.
Belangrijke aspecten van de FENEX-condities
· Aansprakelijkheid: De voorwaarden bepalen de mate van aansprakelijkheid van de expediteur in geval van schade of verlies van goederen. Ze beperken meestal de aansprakelijkheid tot een bepaald bedrag per kilogram of per pakket.
· Betalingsvoorwaarden: De FENEX-condities regelen de betalingsvoorwaarden tussen de expediteur en de klant, inclusief de tarieven en de betalingstermijnen.
· Verzekering: Ze bevatten vaak bepalingen met betrekking tot de verzekering van goederen tijdens het transport, waarbij de partijen kunnen overeenkomen wie verantwoordelijk is voor het afsluiten van de verzekering.
· Geschillenbeslechting: De voorwaarden bevatten clausules over geschillenbeslechting, zoals arbitrageprocedures, om eventuele conflicten op te lossen.
Conclusie
De FENEX-condities zijn van groot belang in de internationale expeditie- en logistieke sector. Ze bieden duidelijkheid en bescherming voor zowel expediteurs als hun klanten, en ze zorgen voor een gestandaardiseerde aanpak van zakelijke transacties in de branche.
Meer weten?
Wilt u contracteren met FENEX-condities? Of hebt u een andere juridische vraag over het transportrecht, dan kunt u contact opnemen met één onze advocaten, die jarenlang expertise hebben opgebouwd binnen dit vakgebied.
תגובות